sony

Op gebied van fotografie kun je – naast je smartphonecamera – kiezen tussen een compactcamera, een spiegelreflexcamera en een systeemcamera. Alle drie cameratypes hebben ruime variatie in mogelijkheden, kwaliteit en prijs.

Cameratype	Eigenschappen
Compactcamera	Vaste niet-verwisselbare lens met vaste brandpuntsafstand of zoom en vaste focus of automatische scherpstelling
Spiegelreflexcamera	Verwisselbare lenzen, prisma, zoeker, spiegel, handmatige en automatische scherpstelling
Systeemcamera	Verwisselbare lenzen en eigenschappen zoals spiegelreflex maar geen prisma of spiegel

Mijn ouders hadden vroeger een Agfa Paramat compactcamera voorzien van een lens met een vaste focus, die de helft van 35 millimeter film gebruikte en waar vooral op vakantie en in de weekeinden dia’s mee werden gemaakt. Thuis werden die dan met een diaprojector op het witte scherm vertoond.

Foto gemaakt met een traditionele ‘analoge’ 1963 Agfa Paramat halfkleinbeeld compactcamera, diafilm gedigitaliseerd

Ik kreeg een spiegelreflexcamera met verwisselbare lenzen op mijn 13e of 14e, eerst een Praktika MTL 3 uit 1978, later ingewisseld voor een tweedehandse Pentax ME met Sigma zoomlens uit 1980. Ik ben opgegroeid met het 35 millimeter filmconcept, iets wat we toen ‘kleinbeeld’ noemden. Ik moet er duizenden foto’s mee hebben gemaakt, hobbymatig en soms zelfs semi-professioneel, met de jaarlijkse avondvierdaagsen waar ik in opdracht van een plaatselijke fotowinkel steeds twintig filmrolletjes volschoot en de regelmatige bruiloftsreportages waarvoor ik in film en fotoafdrukken werd betaald.

Foto gemaakt met een ‘analoge’ Asahi Pentax ME spiegelreflexcamera, diafilm gedigitaliseerd

Ik heb per eerste gelegenheid de analoge film uitgezwaaid en ben overgestapt op een digitale camera. In de beginjaren was dat op sommige fronten een forse stap achteruit. Mijn eerste digitale camera was een Olympus Camedia C-820L uit 1997, met een resolutie van 0,81 megapixels op een filmbreedte van 4,8 millimeter (1/3″) en een ingebouwde autofocus lens. Dat waren hele aardige fotootjes, als je ze bekeek op de televisies en computerschermen van die tijd, maar niet geschikt om af te drukken.

Foto gemaakt met een 1997 Olympus Camedia C-820L compactcamera

Sony bracht in 1999 de Cyber-shot DSC-F505 op de markt, een zilverkleurig compactcamera met een enorme Carl Zeiss zoomlens ‘aangebouwd’. Met een sensor van 6,4 millimeter (1/2″) en 2,02 megapixels waren afbeeldingen met een resolutie tot 1200 x 1600 pixels mogelijk in een indrukwekkend goede kwaliteit. Ik heb tussen oktober 1999 en september 2000 zo’n 550 foto’s met dit geleende toestel gemaakt. Terugkijkend naar dit toestel denk ik dat Sony zijn tijd ver vooruit was.

Foto gemaakt met een 1999 Sony Cyber-shot DSC-F505 compactcamera

Een handzame stap vooruit, maar een kwalitatief stapje achteruit, was de Canon Digital IXUS V waarmee ik tussen augustus 2001 en februari 2004 2.044 foto’s maakte. De kleinere sensor van 5,3 millimeter (1/2.7″) was goed voor dezelfde 2 megapixel foto’s als Sony’s F505 maar de zoomlens van de IXUS had een kleiner bereik. De resultaten waren echter heel aardig en lieten zich op de traditionele 10×15 formaten prima lieten afdrukken.

Foto gemaakt met een 2001 Canon Digital IXUS V compactcamera

In de loop der tijd werd de digitale techniek allengs beter en in 2004 kocht ik een spiegelloze FujiFilm FinePix S7000 met niet-verwisselbare zoomlens, met een resolutie van 6,3 megapixels en een sensorgrootte van 7,6 millimeter (1/1.7″). De kwaliteit van deze foto’s was voldoende voor afdrukken op een A5’je, mede door de wat vreemde vorm van de beeldelementen op de FujiFilm sensor die een hogere resolutie pretendeerde. Ik heb er tussen februari 2004 en januari 2009 3.133 foto’s mee gemaakt.

Foto gemaakt met een 2004 FujiFilm FinePix S7000 compactcamera

Een betere kwaliteit camera was de Canon PowerShot G10 met een vergelijkbare niet-verwisselbare zoomlens als de S7000, maar in een kleiner formaat en een hogere resolutie van 14,7 megapixels. De sensor was nog steeds 7,6 millimeter breed (1/1.7″). Ik heb met dit toestel tussen januari 2009 en april 2015 8.849 foto’s gemaakt en sommige daarvan succesvol op een A4’tje afgedrukt.

Foto gemaakt met een 2009 Canon PowerShot G10 compactcamera

Mijn eerste digitale spiegelreflex was een Canon 60D uit 2010. Ik heb er in de periode maart 2012 tot juni 2018 6.093 foto’s mee gemaakt. Met een sensorgrootte van 22,3 millimeter (‘APS-C’) en een beeldresolutie van 18 megapixels was dit toestel geschikt om foto’s op postergrootte (A0) af te drukken. Het toestel leverde fantastische beelden af, maar was zwaar, log en duur en de lawaaierige spiegel en sluiter hadden een beperkte levensduur. Het toestel kon kon ook slechts matig video maken, iets wat vaker een eis begon te worden.

Foto gemaakt met een 2010 Canon EOS 60D spiegelreflexcamera

Een vliegend fototoestel mag natuurlijk niet ontbreken in je gereedschapskist en ik maak dan ook sinds een aantal jaren gebruik van een DJI Spark drone, voorzien van een zelfstabiliserende ophanging voor de camera met een sensorbreedte van 6,2 millimeter (1/2,3″) met 12 megapixels. Luchtfoto’s zien er erg mooi uit, zeker op heldere dagen.

Foto gemaakt met een 2017 DJI Spark dronecamera

Door de opkomst van de beeldkwaliteit van de altijd-aanwezige iPhone heb ik een aantal jaren zonder ‘echt’ fototoestel doorgebracht. De ingebouwde camera’s van de iPhone, zeker de meer recente generaties, zijn fantastisch en middels wat handige softwaretruuks lijken foto’s soms net afkomstig van een camera met een grote sensor en een lichtsterke lens.

Foto gemaakt met een 2020 Apple iPhone 11 Pro smartphonecamera

Maar hoewel de beeldkwaliteit van de foto’s van mijn huidige iPhone 11 Pro meer dan voldoende is (en de filmmogelijkheden zelfs fantastisch), heb ik met enig regelmaat toch de behoefte om zorgvuldig composities te fotograferen waarbij een specifieke lens, instellingsmogelijkheden en een grote sensor belangrijk zijn. Voor deze specifieke gevallen was mijn Canon G10 uitermate geschikt, op het niet kunnen wisselen van de lens na.

Een nieuwe ontwikkeling is om zoeker, prisma en spiegel van een spiegelreflexcamera op te offeren maar de verwisselbare lenzen te behouden. Het beste van twee werelden, zo lijkt: de kwaliteit en mogelijkheden van een high-end spiegelreflex in de behuizing van een compactcamera. Systeemcamera’s worden ze genoemd. De ontbrekende bedieningselementen worden met softwarefuncties ingevuld. Zo heeft Sony een Alpha-reeks van toestellen waarbij de semi-professionele spiegelreflexcamera’s zoals de A77 en A77 II steeds een volledig gelijkwaardig systeemcamera-alternatief hebben, resp. A5000 en A5100.

Sony’s A77 II spiegelreflexcamera naast de Sony A5100 systeemcamera, beide uit 2014

	Sony A77 II	Sony A5100
Type	Spiegelcamera	Systeemcamera
Introductiejaar	2014	2014
Beeldsensor	25,4 mm CMOS	25,4 mm CMOS
Beeldpunten	24,3 megapixels	24,3 megapixels
Lensvatting	A-mount	E-mount
Doorzichtige spiegel en prisma	Ja	Nee
Elektronische viewfinder	Ja	Nee
Elektronische beeldstabilisatie	Ja	Nee
Optische beeldstabilisatie	Nee	Ja
Scherpstellingspunten	79	179
Sluiterbewegingen per seconde	12	6
Sluitertijd maximaal	1/8000	1/4000
Veel knoppen	Ja	Nee
Scherpstelling via LCD	Nee	Ja
Microfooningang	Ja	Nee
Flitsschoen	Ja	Nee
Regenwater-dicht	Ja	Nee
Gewicht	647 g	283 g

Een Sony Alpha ILCE-5100 (‘A5100′) systeemcamera met – verwisselbare – 16-50 (24-75 millimeter) zoomlens

De foto’s die je met een systeemcamera maakt die dezelfde ensor en lenzen heeft als een spiegelreflexcamera onderscheiden zich dan ook niet, hetgeen precies is wat je wilt.

Foto gemaakt met een 2014 Sony Alpha ILCE-5100 systeemcamera

Hoe is zo’n systeemcamera dan in het gebruik, in vergelijking met een spiegelreflex- en compactcamera’s? Een aantal zaken vallen op. Mijn favoriete digitale camera’s waren zonder twijfel de Canon G10 en Canon 60D. Wat afmetingen betreft is de Sony Alpha A5100 met een 24-75 mm zoomlens kleiner en lichter dan beide. De Sony A5100 maakt handig gebruik van het display om met één drukknop en een draaischijf in fracties van een seconde sluitertijd, ISO en diafragma in te stellen. En het grote display toont niet alleen het te fotograferen object, maar zoomt ook in op het focusgebied, laat een impressie van de te maken foto zien en informeert over de instellingen.

Mijn geschiedenis in digitale camera’s, boven: Olympus Camedia C-820L (1997), Sony Cyber-shot DSC-F505 (1999), Canon Digital IXUS V (2001); onder: FujiFilm FinePix S7000 (2004), Canon PowerShot G10 (2009), Canon EOS 60D (2010), Sony Alpha ILCE-5100 (‘A5100’) (2014)

Camera	Jaar	Type	Sensorgrootte	Crop	Beeldpunten	Lens (@35 mm)
Olympus Camedia C-820L	1997	Compact	1/3″ (4,8 x 3,6 mm)	7,2	0,81 M	36 mm F/2,8
Sony Cyber-shot DSC-F505	1999	Compact	1/2″ (6,4 x 4,8 mm)	5,4	2,02 M	38-190 mm F/2,8-3,3
Canon Digital IXUS V	2001	Compact	1/2.7″ (5.33 x 4 mm)	6,5	2,02 M	35-70 mm F/2,8-4
FujiFilm FinePix S7000	2004	Compact	1/1.7″ (7,6 x 5,7 mm)	4,6	6,3 M	35 – 210 mm F/2,8-3,1
Canon PowerShot G10	2009	Compact	1/1.7″ (7,6 x 5,7 mm)	4,6	14,7 M	28-140 mm F/2,8-4,5
Canon EOS 60D	2010	Spiegelreflex	APS-C (22,3 x 14,9 mm)	1,6	18 M	29-217 F/3,5-5,6
Sony Alpha ILCE-5100	2014	Systeem	APS-C (23,5 x 15,6 mm)	1,5	24,3 M	24-75 F/3,5-5,6 83-315 mm F/4,5-6,3

Aan de achterkant valt bij de A5100 het grote beeldscherm op, iets minder hoog maar iets breder dan dat van de Canon G10. Het menusysteem is iets slimmer opgebouwd dan bij de G10 zodat alle opties altijd in beeld zijn.

Menusysteem Sony A5100 (links) in vergelijking met dat van de Canon G10 (rechts)

Voor wie kwaliteitsfoto’s nodig heeft en de tijd uit wil trekken om handmatig opnameinstellingen te maken maar geen behoefte heeft aan zoeker, prisma en spiegel lijkt de Sony Alpha A5100 een uitkomst die het beste van beide werelden – compactcamera en spiegelreflexcamera – combineert. De nieuwe Sony E-lensvatting is ook voor de fullframe high-end camera’s zoals de Alpha A9 geadopteerd zodat de beschikbaarheid van extra lenzen van verschillende merken en met uiteenlopende mogelijkheden gegarandeerd is. Voor wie liever een zoeker heeft, GPS en een ingang voor een externe microfoon is de A6000 met verder vergelijkbare cameraspecificaties een optie.